اصول مراقبت پرستاری از بیماران ناتوان در منزل، مسئولیتی پیچیده و حساس است که نیاز به دانش، دقت و هماهنگی میان خانواده و تیم درمان دارد. هدف از مراقبت پرستاری در منزل، تأمین ایمنی، آرامش و سلامت بیمار در محیطی آشنا و حمایتی است. اجرای صحیح اصول پرستاری میتواند از بروز بسیاری از عوارض شایع در بیماران بستری، مانند زخم بستر، عفونت یا افسردگی، جلوگیری کند و کیفیت زندگی بیمار را به شکل چشمگیری بهبود بخشد.
ارزیابی و برنامهریزی اصول مراقبت پرستاری از بیماران ناتوان در منزل
اولین گام در مراقبت پرستاری، ارزیابی جامع وضعیت بیمار است؛ شامل وضعیت جسمی، تغذیه، داروها، تحرک، وضعیت روانی و محیط زندگی.
پرستار با بررسی این عوامل، برنامه مراقبتی اختصاصی برای بیمار طراحی میکند که شامل دارودرمانی، تغذیه، بهداشت فردی، تحرک و پیشگیری از عوارض میشود.
پیشگیری از زخم بستر
زخم بستر یکی از شایعترین عوارض در بیماران ناتوان یا بستری است. برای پیشگیری از آن:
تغییر وضعیت بیمار هر ۲ ساعت یکبار الزامی است.
از تشکهای مواج یا نرم استفاده شود.
پوست باید تمیز، خشک و مرطوب نگه داشته شود.
نواحی تحت فشار (پاشنه، باسن، آرنج) روزانه بررسی شوند.
حفظ بهداشت فردی بیمار، نهتنها از عفونت پیشگیری میکند، بلکه بر روحیه و عزتنفس او نیز تأثیر مثبت دارد.
بهداشت فردی و محیطی
شستوشوی روزانه بدن با آب ولرم و شویندههای ملایم انجام شود.
ناخنها کوتاه و تمیز نگه داشته شوند.
لباسها، ملحفهها و محیط اتاق بیمار باید روزانه تعویض و تهویه مناسب برقرار باشد.
دارو درمانی و تزریقات
پرستار مسئول اطمینان از مصرف صحیح داروها، زمانبندی دقیق تزریقات و پایش عوارض جانبی است.
داروها باید در ظروف مشخص و دارای برچسب نگهداری شوند.
تزریقات و سرمتراپی تنها توسط پرستار مجاز انجام گیرد.
علائم حیاتی مانند فشار خون، دما و ضربان قلب باید بهطور منظم ثبت شود.
حمایت روانی و ارتباط مؤثر
بیماران ناتوان به همان اندازه که نیاز به مراقبت جسمی دارند، نیازمند توجه و حمایت روحیاند. پرستار با برقراری ارتباط انسانی، گوش دادن فعال و تشویق بیمار به مشارکت
در تصمیمات درمانی، از بروز افسردگی و اضطراب جلوگیری میکند.
خانواده نیز باید در این فرآیند درگیر شوند تا بیمار احساس انزوا نکند.
تحرک و فیزیوتراپی
عدم تحرک میتواند موجب ضعف عضلات، یبوست و اختلال گردش خون شود. پرستار با همکاری فیزیوتراپیست، برنامهای شامل تمرینات ملایم کششی و حرکتی را در منزل اجرا میکند تا از بروز این عوارض پیشگیری شود.
تغذیه و دفع
نظارت بر تغذیه بیمار بخشی از وظایف اصلی پرستار است.
رژیم غذایی باید بر اساس نیاز بیمار تنظیم شود (پرپروتئین، کمنمک، کمچرب و متعادل).
در بیماران کمتحرک، توجه به عملکرد دستگاه گوارش و پیشگیری از یبوست یا احتباس ادرار بسیار مهم است.
آموزش خانواده
آموزش به خانواده بخش جداییناپذیر از مراقبت پرستاری است. خانواده باید با اصول جابهجایی بیمار، تغذیه، دارودرمانی و پیشگیری از زخم بستر آشنا شوند تا در غیاب پرستار بتوانند مراقبت ایمن را ادامه دهند.
نتیجهگیری
مراقبت پرستاری در منزل، پیوندی میان دانش حرفهای و عشق انسانی است. پرستاران با رعایت اصول علمی و ارتباط مؤثر با خانواده، نقش کلیدی در حفظ کرامت، استقلال و سلامت بیماران ناتوان ایفا میکنند. مرکز رها درمان با بهرهگیری از پرستاران آموزشدیده و مجرب، خدمات پرستاری تخصصی را در منزل بیماران ارائه داده و با نظارت علمی دقیق، از کیفیت و ایمنی مراقبت اطمینان حاصل میکند
