معمولاً پزشکان افراد مبتلا به اختلال طیف اوتیسم (ASD) را به گفتار درمانی ارجاع می‌دهند. این اقدام به‌ویژه برای کودکان اوتیسمی که دارای محدودیت یا ضعف در گفتار هستند و خانواده‌هایشان می‌تواند مفید باشد تا مهارت‌های ارتباطی لازم را کسب کنند.
حتی افرادی که در صحبت کردن مهارت دارند، ممکن است به گفتار درمانی نیاز داشته باشند. دلیل این موضوع این است که با وجود توانایی ساخت جملات و کلمات، اکثر آنها در استفاده و درک زبان دچار مشکلاتی می‌شوند.
این مقاله به بررسی کمک‌های گفتار درمانی برای افراد اوتیسمی و ارائه نکاتی برای یافتن یک گفتار درمانگر خوب می‌پردازد.
این نوع درمان برای افرادی که مشکلاتی از جمله اختلالات بلع، دشواری در گفتار و اختلالات ادراک دارند، بسیار مؤثر است. مراجعه به یک کلینیک گفتار درمانی می‌تواند به این افراد کمک کند تا کیفیت زندگی بهتری را تجربه کنند.
در این مطلب از وبلاگ کلینیک رویش، قصد داریم درباره مفهوم گفتار درمانی و ویژگی‌های یک گفتار درمانگر توضیح دهیم. پس با ما همراه باشید.
گفتار درمانی چیست؟
گفتار درمانی به منظور درمان اختلالات گفتاری و ارتباطی انجام می‌شود و به همین دلیل، دامنه‌ی وسیعی دارد.
این نوع درمان می‌تواند به کودکانی که دچار لکنت زبان یا اختلال لیسپ هستند، در تلفظ صحیح کلمات کمک کند. همچنین می‌تواند به کودکانی که با اختلالات رشدی مواجه‌اند، در فهم و استفاده از زبان گفتاری در محیط‌های اجتماعی یاری رساند.
یک آسیب‌شناس گفتار و زبان (SLP) با مدرک دانشگاهی مرتبط و مجوز فعالیت دارد. به این افراد عموماً به‌عنوان گفتاردرمانگر نیز اشاره می‌شود. گفتاردرمانگران می‌توانند در محیط‌های مختلفی از قبیل مطب‌های خصوصی، کلینیک‌ها، مدارس یا مراکز آموزشی کار کنند و بخشی از تیم‌های آموزشی باشند.
گفتاردرمانگران از طیف گسترده‌ای از ابزارها و روش‌ها استفاده می‌کنند، از اسباب‌بازی‌ها و فعالیت‌های بازی‌گونه گرفته تا آزمون‌های رسمی و برنامه‌های آموزشی گفتار.
نقش گفتاردرمانگران در درمان کودکان اوتیسمی
اوتیسم یک اختلال ارتباط اجتماعی است. بعضی از افراد مبتلا به اوتیسم غیرکلامی هستند یا دارای مهارت‌های محدود در زبان گفتاری. برخی دیگر زبان گفتاری قوی‌تری دارند، که اغلب مربوط به علایق خاصشان است، اما در برقراری ارتباط غیرکلامی مشکل دارند.
گفتاردرمانگران می‌توانند نقش مهمی در کمک به کودکان اوتیسمی برای یادگیری ارتباط و تعامل با دیگران ایفا کنند.
اولین مرحله در گفتاردرمانی، ارزیابی نیازهای فرزند شما و تهیه یک برنامه درمانی مناسب است. بسته به شرایط کودک، جلسات درمانی می‌تواند به صورت فردی یا گروهی برگزار شود.
نکته‌ای که باید مد نظر داشت این است که اگرچه گفتار درمانی به‌عنوان یک نیاز اساسی برای کودکان اوتیسمی در نظر گرفته می‌شود، اما می‌تواند برای بزرگسالان اوتیسمی نیز مفید باشد.
کودکان معمولاً روی اصول پایه‌ای ارتباط تمرکز می‌کنند، در حالی که بزرگسالان ممکن است بر روی اشکال پیچیده‌تر ارتباط برای انواع مختلف تعاملات اجتماعی تمرکز کنند.
مراکز ارائه دهنده خدمات گفتاردرمانی برای اوتیسم
گفتاردرمانگران ممکن است در مراکز مختلفی خدمات گفتار درمانی را برای افراد مبتلا به اوتیسم ارائه کنند. این مراکز شامل موارد زیر می‌شوند:
- کلینیک‌های تخصصی اوتیسم: در این کلینیک‌ها علاوه بر گفتار درمانی، سایر خدمات درمانی مانند کاردرمانی حسی نیز ارائه می‌شود.
- خدمات گفتار درمانی در منزل: گفتاردرمانگران ممکن است خدمات خود را به صورت حضوری در منزل افراد ارائه دهند.
- مراکز نگهداری سالمندان: در این مراکز نیز گفتار درمانی برای افراد اوتیسمی ممکن است ارائه شود.
- مطب‌ها و کلینیک‌های شخصی: گفتاردرمانگران ممکن است در مطب‌ها یا کلینیک‌های شخصی خود خدمات درمانی ارائه دهند.
- مدارس و مراکز پیش‌دبستانی: گفتاردرمانگران ممکن است در این موسسات به عنوان بخشی از تیم آموزشی فرزند شما یا در همراهی با سایر ارائه‌دهندگان خدمات درمانی کار کنند.
روش‌های گفتاردرمانی برای چالش‌های ارتباطی و تغذیه‌ای در افراد اوتیسم
گفتاردرمانگران به طرق گوناگون با چالش‌های ارتباطی و تغذیه‌ای مواجه می‌شوند:
مهارت‌های ارتباط غیرکلامی:
این شامل آموزش ارتباط با اشاره، سیستم تعویض تصویر (PECS)، وسایل گفتاری الکترونیکی و سایر ابزارهای ارتباط غیرکلامی است.
ارتباط جایگزین و تقویت‌کننده (AAC):
گفتاردرمانگران می‌توانند به افراد اوتیسمی نحوه استفاده از وسایل ارتباطی جایگزین و تقویت‌کننده (AAC) را آموزش دهند. این تکنولوژی‌ها به گسترش ارتباط، افزایش تعاملات اجتماعی و تقویت استقلال افراد کمک می‌کنند.
زبان بدن:
گفتاردرمانگران می‌توانند به کودکان اوتیسمی آموزش دهند که چگونه نشانه‌ها و سیگنال‌های زیربنایی در ارتباطات غیرکلامی را تشخیص دهند. برای مثال، فهمیدن اینکه یک فرد با شما شوخی می‌کند یا جدی است، یا تشخیص زمان مناسب برای ورود به یک مکالمه.
پرسیدن و پاسخ دادن به سوالات در افراد اوتیسم :
کودکان اوتیسمی ممکن است بدون کمک درمانگر توانایی پرسیدن و پاسخ دادن به سوالات را پیدا نکنند. گفتاردرمانگران به این کودکان می‌آموزند که چگونه سوالات را تشخیص دهند و پاسخ‌های مناسب را فراهم کنند. همچنین در فرمول‌بندی و درک پاسخ سوالات آنها نیز کمک می‌کنند.
عملکرد گفتار (مناسبت‌شناسی گفتار):
دانستن نحوه صحیح برقراری ارتباط از اهمیت بالایی برخوردار است. گفتاردرمانگران به کودک شما کمک می‌کنند تا درک کند که چه زمانی، چگونه و به چه کسی باید مواردی مانند “صبح بخیر” را بگوید. همچنین آموزش عملگرهای گفتاری به کودک اوتیسمی کمک می‌کند تا معانی اصطلاحات را درک کرده و از آنها استفاده کند.
آهنگ کلام (فراز و فرود صدا)
اصطلاح “آهنگ کلام” به صدای ملایم گفتار که در حین مکالمه بالا و پایین می‌رود، اشاره دارد. افراد اوتیسمی ممکن است آهنگ کلامی یکنواختی داشته باشند، که باعث می‌شود افراد دیگر تصور کنند آنها هیچ احساسی ندارند. گفتاردرمانگران می‌توانند به کودکان اوتیسمی در تقویت مهارت‌های صوتی آنها کمک کنند.
گرامر یا دستور زبان
برخی از کودکان اوتیستیک حتی زمانی که در خانه یا مدرسه با آنها تمرین می‌شود، در استفاده از دستور زبان درست مشکل دارند. ممکن است به خودشان با ضمیر سوم شخص اشاره کنند («رضا آبمیوه می‌خواهد») یا زمان فعل را اشتباه بگویند. درمانگران گفتار و زبان اغلب با کودکان اوتیستیک کار می‌کنند تا به آنها در اصلاح اشتباهات گرامری کمک کنند.
مهارت‌های مکالمه
دانستن چگونگی ساختن جملات با توانایی برقراری گفتگو متفاوت است. درمانگران گفتار و زبان ممکن است روی رد و بدل کردن صحبت، که گاهی اوقات به عنوان «توجه مشترک» شناخته می‌شود، کار کنند.
مهارت‌های مفهومی
توانایی فرد در بیان مفاهیم انتزاعی همیشه نشان‌دهنده‌ی درک او از آنها نیست. افراد اوتیستیک اغلب با مفاهیمی مانند «چند»، «عدالت» و «آزادی» مشکل دارند. درمانگران گفتار و زبان ممکن است روی تقویت مهارت‌های مفهومی کار کنند.
مهارت‌های ارتباط اجتماعی
گفتار درمانگران، همراه با بازی درمانگران و متخصصین کاردرمانی، اغلب به افراد مبتلا به اوتیسم برای تقویت مهارت‌های ارتباط اجتماعی کمک می‌کنند. این مهارت‌ها شامل توانایی پرسیدن و پاسخ دادن به سوالات، ایستادن در فاصله مناسب با فردی که با او صحبت می‌کنند، درک حال و هوای یک مکان (یا فرد) و موارد دیگر می‌شود.
مشکلات تغذیه
برخی از گفتار درمانگران به طور خاص برای رسیدگی به مشکلات تغذیه و بلع در افراد مبتلا به اوتیسم آموزش دیده‌اند. یک گفتاردرمانگر می‌تواند مشکل خاصی را که فرد با آن روبرو است ارزیابی کند و برنامه‌های درمانی برای بهبود چالش‌های مرتبط با تغذیه ارائه دهد.
برای کسب مشاوره و رزرو وقت واتس اپ کلیک کنید
